Terwijl Bachmoet en de gevechten in de Donbas vaak de voorpagina’s halen, wordt er zonder dat dit veel aandacht krijgt ook intens gevochten rond de stad Cherson in het zuiden van Oekraïne.

In november zorgde de bevrijding van de westelijke oever van de bestuursregio Cherson en de stad Cherson ervoor dat het Oekraïense leger Russische posities aan de overkant van de rivier binnen bereik kreeg. Nu voeren de twee partijen een felle strijd op de eilanden en in de moerassen en inhammen van de Dnjepr-delta.

Van Oekraïense zijde wordt het schaduwgevecht tegen Rusland geleid door het 73rd Naval Center of Special Operations, een geheime speciale eenheid die doet denken aan Amerikaanse Navy SEAL’s.

Oekraïense Navy SEAL’s

De ingestorte Antonovskiy-brug over de rivier Dnjepr bij Cherson in november 2022. Foto: Narciso Contreras/Anadolu Agency via Getty Images

Al maandenlang voeren speciale Oekraïense troepen - waaronder kikvorsmannen van het 73rd Naval Center of Special Operations - aanvallen uit op Russische posities langs de rivier Dnjepr.

Zo vielen kikvorsmannen van de speciale eenheid in januari de oostelijke oever aan en schakelden ze een Russische commando- en controlepost uit. Ze maakten gebruik van drones en kanonneerboten, alvorens 's nachts weer te verdwijnen.

Ook hebben kikvorsmannen verkenningsmissies uitgevoerd op de Kinburn Spit, het smalle uiteinde van een schiereiland in de Zwarte Zee nabij de plek waar de rivier Dnjepr de zee instroomt. Uitkijkposten op die smalle landstrook geven Russen de gelegenheid schepen in de rivier in de gaten te houden en aan te vallen en ook aanvallen uit te voeren op Oekraïense steden en havens.

Oekraïense invallen helpen mee die troepen uit te putten, maar zijn niet eenvoudig uit te voeren.

AEen uitgebrande auto bij de stad Oleksandrivka in het zuiden van Oekraïne. Foto: Pierre Crom/Getty Images

"Voor operaties rond rivieren is veel coördinatie nodig tussen de aanvalstroepen en de ondersteunende eenheden. Als je midden in de nacht een aantal zwaar bewapende mannen bij elkaar brengt, kunnen er veel dingen fout gaan", zegt een voormalige Navy SEAL-officier tegen Insider.

"De mannen aan land zijn afhankelijk van de vuurkracht van de mannen op boten. De commandant van de missie moet die twee elementen goed samen laten werken om te voorkomen dat ze elkaar per ongeluk raken", zo legt hij uit. "Maar dat gezegd hebbende is een goed geplande rivieraanval heel moeilijk te verdedigen."

Leden van het 73rd Naval Center of Special Operations maakten deel uit van de eerste Oekraïense troepen op Slangeneiland, nadat de Russen zich daarvandaan terug hadden getrokken.

Er is vorig jaar maanden gevochten om het kleine eiland in de Zwarte Zee voordat de Oekraïners het in juli eindelijk konden bevrijden. Gevechtszwemmers van de eenheid zouden het eiland hebben benaderd in onderwatervoertuigen en op zoek zijn geweest naar mijnen en andere obstakels die landingstroepen in de weg zouden zitten.

Speciale Amerikaanse en Hongaarse troepen tijdens een gezamenlijke oefening in de rivier Donau in mei 2021. Foto: US Army/Spc. Therese Prats

Het 73rd Naval Center of Special Operations is gebaseerd op de uit de Sovjet-tijd stammende '17th Naval Special Purpose Brigade'. Het werd oorspronkelijk opgezet als trainingseenheid en staat nu bekend om zijn bootaanvallen en verkenningsmissies achter de Russische linies langs de rivier Dnjepr.

De eenheid is op een vergelijkbare manier georganiseerd als een Amerikaans Navy SEAL Team en heeft zijn hoofdkwartier in de bestuursregio Mykolaiv, net ten westen van de bestuursregio Cherson. Het team bestaat uit vier secties: eentje die zich toelegt op vernielingen onder water, eentje van duikers, eentje voor verkenningsmissies en eentje voor logistieke ondersteuning. De eenheid bestaat hoogstwaarschijnlijk uit enkele tientallen leden.

Het 73rd Naval Center of Special Operations kan een belangrijke rol gaan spelen bij toekomstige gevechten op grotere schaal. Als het Oekraïense leger grote aanvallen gaat uitvoeren in het zuiden zal de oostelijke oever van de Dnjepr-rivier bij Cherson hoogstwaarschijnlijk een doel zijn, maar om daar te komen moeten troepen en voertuigen met boten worden verplaatst.

Om dat mogelijk te maken zal het 73rd Naval Center of Special Operations waarschijnlijk als eerste op pad worden gestuurd om de oever te inspecteren, mijnen en andere obstakels op te ruimen en bruggenhoofden veilig te stellen of om de Russische aandacht af te leiden met aanvallen op andere plekken.

Begonnen bij de basis

Oekraiense, Roemeense en Amerikaanse speciale troepen tijdens een gezamenlijke oefening in Roemenië in mei 2021. Foto: Romanian army/Capt. Roxana Davidovits

Net als het 73rd Naval Center of Special Operations komt het grootste deel van het Oekraïense leger voort uit het Sovjet-leger. Toen Rusland in 2014 Oekraïne aanviel en de Krim annexeerde, leken de Oekraïense trainingen, strategieën en wapens nog erg veel op die uit het Sovjet-tijdperk.

De Oekraïense troepen werden overrompeld en konden de crisis van 2014 nauwelijks aan. Sindsdien is Kiyv bezig met het beter trainen van het leger en het aanschaffen van moderner materieel in samenwerking met westerse landen.

De speciale troepen van Oekraïne hebben ook hard moeten werken om het professionele niveau te bereiken en de vaardigheden onder de knie te krijgen die ze nu laten zien op het slagveld.

De Oekraïense commando's zijn nu uitstekend in staat tactieken te ontwikkelen voor kleine gevechtseenheden en zien het belang in voor een goede planning van missies. Een andere cruciale verbetering is hun vermogen om initiatief te nemen op het slagveld.

In het Sovjet-model was er geen korps van onderofficieren die kleine eenheden konden leiden, waardoor troepen in de frontlinie afhankelijk waren van hogere officieren op afstand. Het Russische optreden in Oekraïne legt de zwakheden van dat model bloot.

De door het westen getrainde en door de strijd geharde Oekraïense troepen zijn nu een kracht om serieus rekening mee te houden, zoals de Russen dag in dag uit ondervinden op de eilanden en in de moerassen rond de rivier Djnepr.

LEES OOK: De strategische positie van Rusland in de oorlog met Oekraïne oogt zwakker dan ooit, volgens defensiespecialist